Değerli arkadaşlar ve takipçilerim take off kanalına hoşgeldiniz. Bugunki video da hep beraber pilotların neden yakıt boşalttığına bakacağız.
Tahmin ediyorum ki bir çoğunuz benim gibi havada yakıt boşaltma olayına şahit olmamışsınızdır. Ancak kanatlardan püskürtülen beyaz bir sıvı görürseniz paniğe kapılmayın uçağınız yakıt boşaltma işlemi yapıyordur.
Peki pilotlar neden çevreye yakıt saçar ya da bu kadar pahalı olan yakıtı boşaltma ihtiyacı neden ortaya çıkar?
Bunun bir çok nedeni vardır. Bunu anlatabilmek için uçak ağırlık limitleriyle alakalı sizlere birkaç bilgi vermek istiyorum.
Uçağınız yerdeyken kendi ağırlığına ek olarak sırasıyla yolcular ve kargo yüklenir. Daha sonra da uçağın ihtiyacı olan yakıt yüklenir.
Seyahat sırasında harcanacak yakıta ek olarak, taxi sırasında kullanılan yakıt, yedek yakıt ve olası bir divert durumunda kullanılacak yakıtta yapılan hesaplamalara göre toplam blok yakıt uçağa yüklenir.
Tüm bunlar yüklendikten sonra pilotlar tam olarak uçağın kalkış ağırlığını görürler ve uçağın bilgisayarına bu bilgiyi girerler. Ama yakıt boşaltma işlemini açıklamak için bize kalkış ağırlığı değil iniş ağırlığı gerekli.
Örneğin genel olarak kullanılan Boeing 737 modelinin maksimum kalkış ağırlığı yaklaşık 80 bin kilo ama maksimum iniş ağırlığı 65 bin kilo civarındadır.
Şimdi aklınıza nasıl oluyor da kalktığı ağırlıktan daha düşük bir ağırlıkla inebiliyor sorusu gelebilir.
Burada ki fark gideceğiniz yere kadar kullanılan yakıttan kaynaklanıyor. Yani o yakıt kullanılıyor ve uçak varacağı meydana geldiğinde kullanılan yakıtın ağırlığı kadar hafifliyor.
Peki uçak neden kalktığı ağırlıkla inemez?
Bu noktada, uçakların güvenlik limitleriyle alakalı olarak belirlenen kriterler öne çıkıyor, mesela; iniş sırasında saniyede ki alçalma hızı örnek olarak 2 metreyse uçağın bunu güvenle koruyabilmesi için ağırlığının belli bir limiti oluyor. Bu limiti koruduğu taktirde de iniş takımları ve gövde yapısal bir zarar görmeden inişini gerçekleştirebiliyor.
Aman canım ne olacak, ağır iniversin demeyin Owerweight landing yapan uçaklarda milyon dolarları bulan hasarlar ortaya çıkabiliyor ki bununda birçok örneği var.
Eğer uçak, maksimum iniş ağırlığının üzerinde bir ağırlıkla iniş yaparsa, büyük olasılıkla hasar görür ve bakıma alınması gerekir.
Buraya kadar olan ağırlık konusunu bir kenara bırakırsak uçak neden yakıtı yakmadan inme ihtiyacı duyar bunu inceleyelim.
Kalkıştan sonra teknik bir arıza ya da rahatsızlanan bir yolcu nedeniyle uçak geri dönmek yada yakında ki başka bir meydana inmek isteyebilir.
Bu noktada yakıtı boşaltma ya da yakma ihtiyacı ortaya çıkar. Her uçakta yakıt boşaltma sistemi yoktur.
Yakıt boşaltma sistemi olmayan uçaklar kule tarafından verilen güvenli rotada ve irtifada tur atarak yakıtı yakarlar. Boşaltılan yakıt elbette doğa için zararlı, ama sadece acil durumlarda yapıldığını düşünürsek insan hayatının yanında hiçbir şey.
Ayrıca Bu yakıtın çok yüksek irtifada bırakıldığı için yere inmeden büyük oranda bir gaz bulutu olarak dağıldıgını da söylemek isterim.
Havacılığa meraklı ya da haberleri takip ettiyseniz türk hava yollarının istanbul üzerinde 7 saat tur atan uçağını hatırlarsınız.
Uçak kalkıştan sonra rahatsızlanan bir yolcu nedeniyle istanbulun üzerinde 7 saat tur atarak, maksimum iniş ağırlığına ulaştıktan sonra yere teker koymuştu.
Peki acil bir durum oldu ve yakıt boşaltmak gerekli. Ama boşaltılacak yakıt nasıl hesaplanır?
Pilotlar uçağın maksimum iniş ağırlığını bilirler ve boşaltmak istedikleri yakıtın miktarına göre havada ne kadar kalmaları gerektiğini hesaplarlar, bu hesaba yakıtı boşaltırken geçen sürede yakılacak yakıtıda eklerler.
Uçak maksimum iniş ağırlığının altına düştüğünde de normal yaklaşma ve iniş prosedürlerini uygulayarak yere güvenle teker koyarlar.
Bazı hiç istemediğimiz durumlarda; örneğin uçakta yangın ya da kritik başka bir olay meydana geldiğinde, maksimum iniş ağırlığının üzerinde de acil iniş yapılmaktadır.
Ancak bu durumda havaalanında pist çevresinde, yer ekipleri tarafından olası bir kırım ya da frenleme yetersizliğinden dolayı pistten çıkma gibi olası senaryolara karşı gerekli önlemler alınır.
Bugunlük benden bu kadar, videoyu izlediğiniz için hepinize çok teşekkür ediyor ve ilginizi çeken konuları araştırıp video yapmam için bana yazmanızı rica ediyorum.
Tekrar görüşmek dileğiyle
