Dizüstü bilgisayarlar, cep telefonları ve çeşitli giyilebilir elektronik cihazların uçaklarda giderek daha yaygın hale gelmesiyle birlikte, içlerindeki lityum iyon pillerin ısınması vakaları da artıyor. Yeni bir araştırma raporu, bu tür bataryaların havacılık güvenliği üzerindeki etkisine dikkat çekiyor.
Kâr amacı gütmeyen UL Standards & Engagement (ULSE) tarafından hazırlanan bir rapor, lityum-iyon pillerin uçaklarda ısınarak güvenlik sorunu oluşturması vakalarının arttığını ortaya koydu. Bu piller dizüstü bilgisayarlar, tabletler ve cep telefonları gibi şarj edilebilir cihazlarda bulunur ve yangın veya patlamaya neden olabilecek bir aşırı ısınma durumu olan termal kaçak durumuna geçebilir. Bu durum öncelikle ürünün hasar görmesi, yanlış şarj edilmesi ya da kötü üretilmesi halinde meydana gelmektedir.
Rapor, bu tür olayların son beş yılda, 2019’dan 2023’e kadar %28 oranında arttığını belirtiyor. Bununla birlikte, sadece ABD’de her yıl gerçekleşen milyonlarca uçuşla karşılaştırıldığında, bu olayların sıklığı hala yüksek değil. Yine de artışta olmaları endişe vericidir.
Raporun değerlendirmesi 35 yolcu ve kargo havayolu şirketinden elde edilen bulgulara dayanmaktadır. Bu taşıyıcılar tarafından sağlanan veriler analiz edilmiş ve elde edilen bulgular güvenliği arttırmak amacıyla sektörle paylaşılmıştır.
Ortalama bir yolcunun uçakta akıllı telefon (%82), dizüstü bilgisayar (%41), kablosuz kulaklık (%39) ve tablet (%36) gibi yaklaşık dört adet şarj edilebilir cihaz taşıdığı tespit edilmiştir. Ancak ilginç bir şekilde, 2023 yılında en fazla olaydan e-sigaralar sorumludur; elektronik sigara cihazları rapor edilen olayların %35’ine neden olmuştur. Listenin devamında ise olayların %16’sına neden olan powerbank’ler yer alıyor.
Bu vakaların neredeyse tamamı (on vakadan dokuzu) cihaz koltuğun yanına yerleştirildiğinde veya koltuğun yakınında saklandığında meydana gelmiştir. Neyse ki bunlar bir yangın veya patlamayla sonuçlanmadan önce müdahale ediliyor.
Risk nasıl azaltılabilir?
Rapor, yürürlükteki kurallara rağmen, lityum-iyon pilli cihazların kontrol edilen bagajlarda paketlenmeye devam ettiğini ortaya koymuştur. Bu nedenle, bu farkındalık eksikliğinin üstesinden gelmek için yolcuları eğitmeye daha fazla odaklanılması gerekmektedir. Raporda “konuyla ilgili açık, tekrarlanan ve içeriğe dayalı eğitim, yolcuların riski azaltmaya katkıda bulunmalarına yardımcı olacaktır” tavsiyesinde bulunuluyor.
Ayrıca, mürettebat eğitiminin bu olayları önlemek ya da bunlarla mücadele etmek için önemli olmaya devam ettiğini ve böylece bu olaylara derhal müdahale edebileceklerini söyledi. ULSE ayrıca bu tavsiyelerin bilgilendirilmesi ve uygulanması için endüstri, hükümet ve diğer paydaş grupları arasında ortaklıkların gerekli olduğunu belirtmektedir.
kaynakça: simpleflying.com
